Unani Tibb (Unani Medicine)

Unani เป็นภาษา Arabic แปลว่า of the Greeks 
Tibb เป็นภาษา Arabic แปลว่า medicine and healing

Unani medicine มีรากฐานมาจากกรีก โดย Hippocrates (460-377 BC) จนถึง Galen (131-210 AD)   และดัดแปลงโดยชาวมุสลิมเปอร์เซียและอาหรับ เกิดเป็น Greco-Islamic medicine   แพทย์ที่สำคัญที่วางโครงสร้างของการแพทย์แผนนี้คือ Rhazes (850-925 AD) และ Avicenna (980-1037 AD)

หลักการของ Unani medicine
1. Elements ร่างกายมนุษย์ประกอบด้วย 4 elements ได้แก่ air, fire, water และ earth
2. Humours เป็น fluid ที่ร่างกายได้จากอาหาร ฮอร์โมน และเอ็นไซม์  มี 4 ประเภท ได้แก่ blood, phlegm, yellow bile และ black bile 
3. Temperaments   คือสิ่งที่เกิดจากปฏิกิริยาระหว่าง elements   ก่อให้เกิดลักษณะเฉพาะบุคคล   Humours ก็มี tempeeramments คือ blood มีลักษณะร้อนชื้น  phlegm มีลักษณะเย็นชื้น  yellow bile มีลักษณะร้อนแห้ง  และ black bile มีลักษณะเย็นแห้ง
การเกิดโรคเกิดจาก temperaments ของบุคคลนั้นเสียสมดุล

การรักษาโรค
1. Regimental therapy  ได้แก่ venesection, cupping, sweating, diuresis, turkish bath, massage, cauterization, purging, vomiting, exercise, leeching
2. Dietotherapy
3. Pharmacotherapy  มักใช้สมุนไพรเดี่ยว   ตำรับสมุนไพรมากกว่า 1 ชนิดจะใช้กรณีโรคมีความซับซ้อนหรือโรคเรื้อรัง   โดยมีหลักการว่าสมุนไพรแต่ละชนิดก็มี temperament เฉพาะตัว  โดยแบ่งเป็น 4 ประเภทใหญ่ๆ คือ hot drugs, cold drugs, moist drugs และ drying agents
4. Surgery

นอกจากนี้  Unani medicine ยังให้ความสำคัญกับการป้องกันโรค   โดยเข้าใจว่าสิ่งแวดล้อมมีอิทธิผลต่อสุขภาพ   และให้ความสำคัญกับการพักผ่อน การเคลื่อนไหวของร่างกาย

บรรณานุกรม
- www.unanimedicine.org
- Central council for research in Unani medicine.  Unani medicine in India.   Rakmo Press Private, New Delhi, 2001.
- Polunin, M. and Robbins, C.  The natural pharmacy : An encyclopedic illustrated guide to midicines from nature.  Dorling Kindersley, London, 1992.

ดูรายละเอียดของ Unani medicine เพิ่มเติมได้ที่ www.unanimedicine.org