กระบก


ชื่อวิทยาศาสตร์ Irvingia malayana Oliv. ex A.W.Benn.
ชื่อวงศ์ IRVINGIACEAE
ชื่อสามัญ
ชื่ออื่นๆ
ภาคเหนือ มะมื่น, มื่น
สุโขทัย, นครราชสีมา มะลื่น, หมักลื่น
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ บก, หมากบก
ภาคกลาง กะบก, จะบก, ตระบก
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ ไม้ต้นขนาดใหญ่ สูงได้ถึง 30 ม.

ใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปรีแกมรูปขอบขนาน หรือรูปไข่ กว้าง 2.5 - 9 ซม. ยาว 8 - 20 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบมน ใบหนาคลายแผ่นหนัง

ดอกช่อ แบบช่อแยกแขนง ยาว 5 - 15 ซม. ดอกย่อยขนาดเล็กจำนวนมาก มี 5 กลีบ สีขาวแกมเหลือง

ผลสด ทรงกลมรี มีเมล็ดเดียว
ประโยชน์ทางยา
แก่น ผสมแก่นพันจำ และแก่นมะป่วน หรือผสมแก่นมะเดื่อปล้อง แก่นพันจำ แก่นปีบ และแก่นมะพอก ต้มน้ำหรือแช่น้ำดื่ม แก้ไอ ผสมลำต้นต่อไส้ และแก่นกันแสง แช่น้ำอาบ แก้ผื่นคัน
ลำต้น ต้มน้ำดื่ม รักษาโรคปอดพิการ แก้ไอเป็นเลือด ผสมเหง้าขมิ้นอ้อย รากทองแมง เมล็ดงา ครั่ง มดแดง และเกลือ ต้มน้ำดื่ม แก้เคล็ดยอก
เปลือกต้น - ยาพื้นบ้านอีสานใช้ ผสมลำต้นเหมือดโลด ใบหวดหม่อน ลำต้นเม่าหลวง และเปลือกต้นมะรุม ตำพอก แก้ปวด
- ยาพื้นบ้านล้านนาใช้ ผสมเหง้าสับปะรด งวงตาล รากไผ่รวก นมควายทั้งต้น และสารส้ม ต้มน้ำดื่ม รักษาโรคหนองใน
DNA barcode ตัวอย่าง
รูปภาพ
เอกสารอ้างอิง
มูลนิธิมหาวิทยาลัยมหิดล. (2548). สารานุกรมสมุนไพร เล่ม 5 สมุนไพรพื้นบ้านอีสาน. หน้า 97.