พลู

ชื่อวิทยาศาสตร์	Piper betle Linn.
ชื่อวงศ์	PIPERACEAE
ชื่อสามัญ	Betel pepper
ชื่ออื่นๆ
ทั่วไป พลู มลายู-นราธิวาส ซีเก๊ะ
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์	ไม้เถา เนื้อแข็ง เป็นไม้เลื้อยระบบรากฝอย (fibrous root system) เกิดตามข้อใช้หาอาหารและยึดเกาะ ซึ่งรากหาอาหารจะอยู่ในดินทำหน้าที่ดูดน้ำและอาหารจากดินมาเลี้ยงลำต้น มีรากขนาดใหญ่ประมาณ 6 รากและมีรากแขนงแตกแยกออกไปเป็นวงกว้างตามขนาดของทรงพุ่มและจะหยั่งลึกลงไปในดิน ส่วนรากยึดเกาะบางครั้งเรียกว่ารากตีนตุ๊กแก จะแตกออกตามข้อทำหน้าที่ยึดเกาะกับเสาหรือหลักหรือวัตถุค้ำยันเพื่อให้ลำต้นสูงขึ้นไปและไม่ให้ลำต้นหลุดร่วงออกได้ง่าย รากชนิดนี้ไม่ทำหน้าที่หาอาหาร ปกติเป็นรากใหม่อ่อนๆ ลำต้น เป็นเถาเลื้อย ลักษณะของลำต้นอวบน้ำมีร่องเล็กๆ สีน้ำตาลยาวขนานไปตลอดลำต้น สันร่องมีสีเขียว มีข้อและปล้องชัดเจน เจริญยึดเกาะกับเสาหรือไม้ค้ำยันหรือหลัก ทุกส่วนมีกลิ่นหอมเฉพาะ ใบ เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงสลับตามข้อใบ ลักษณะใบรูปไข่หรือรูปหัวใจคล้ายใบโพธิ์ ฐานใบมนหรือค่อนข้างกลม ปลายใบแหลม ขอบใบเรียบ แผ่นใบด้านบนมีสีเข้มกว่าใบด้านล่าง เรียบและเป็นมัน มีเส้นใบประมาณ 5-7 เส้น เส้นใบด้านบนจะบุ๋มลงไปตลอดแผ่นใบ ส่วนผิวใบด้านล่างจะนูนออกมาเห็นได้ชัดเจน ใบอ่อนจะเป็นสีเขียวและใบแก่สีจะเข้มขึ้น และมีกลิ่นฉุน ดอก ออกดอกเป็นช่อแบบแกนห้อยลงที่ซอกใบ ดอกมีขนาดเล็กสีขาว ไม่มีก้าน รูปร่างของดอกเป็นรูปทรงกระบอก ดอกออกเป็นกลุ่มเรียงอยู่บนก้านช่อดอก ดอกเพศผู้และดอกเพศเมียจะแยกกันอยู่คนละดอก ผล ลักษณะผลรูปทรงกลม เป็นผลมีเนื้อ เบียดกันแน่นอยู่บนแกน เมื่อสุกมีสีแดง เมล็ด รูปร่างค่อนข้างกลมหรือยาวรีคล้ายรูปไข่
ประโยชน์ทางยา
ใบ รสเผ็ดเมา เคี้ยวกินกับหมาก ขยี้แล้วใช้อุดจมูก ช่วยห้ามเลือดกำเดาให้หยุดไหล แก้ปวดฟัน แก้รำมะนาด แก้ปากเหม็น ขับลมในลำไส้ แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แก้ปวดศีรษะ แก้ปวดท้อง ท้องเสีย กระตุ้นให้กระปรี้กระเปร่า ใช้ภายนอก แก้ปวด บวม ฟกช้ำ ฆ่าเชื้อโรค เป็นยาชาเฉพาะที่ ช่วยให้เส้นเลือดหดตัว ฆ่าเชื้อโรคหนอง ฝี วัณโรค แก้การอักเสบของเยื่อจมูกและคอ แก้กลาก แก้ฮ่องกงฟุต แก้คัน แมลงกัดต่อย แก้ลมพิษ ลนไฟนาบท้องเด็ก แก้ปวดท้องและแก้ลูกอัณฑะยาน บรรเทาอาการไอมีเสมหะ แก้คัดจมูก เจ็บคอ น้ำมันพลู ซึ่งมีสารประกอบฟีนอล (phonolic compound) ได้แก่ isoeugenol, chavicol, eugenol ซึ่งมีฤทธิ์ในการฆ่าเชื้อโรคทำให้ปลายประมาทชา แก้อาการคัน น้ำคันจากใบ น้ำคันจากใบพลูสด รสเผ็ด เป็นยาถ่ายพยาธิ ยาระบายอาการท้องผูก ยาเจริญอาหาร ขับเสมหะ ลดไข้ แก้ปวดศรีษะ ขับลมในกระเพาะอาหาร ทำให้ลมหายใจหอมสดชื่น เป็นยาสมานแผล และใช้ป้องกันเชื้อจุลินทรีย์แก้อาการผื่นคัน ลมพิษ แพ้ อักเสบ แมลงสัตว์กัด แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ แน่น จุกเสียด แก้ตาแดง แก้วิงเวียน ราก ใช้รักษาโรคเอดส์
DNA barcode	ตัวอย่าง
รูปภาพ
พลู, ต้น พลู, หน้าใบ   พลู, หลังใบ   พลู, ดอก พลู, herbarium ตัวอย่างที่ 1   พลู, herbarium ตัวอย่างที่ 2   พลู, herbarium ตัวอย่างที่ 3
ข้อมูลเพิ่มเติม	อ่าน
เอกสารอ้างอิง
Eherb.hrdi.or.th. Betel pepper - Betel leaf, Betel vine, Betel pepper. เชียงใหม่; โครงการเผยแพร่ข้อมูลทรัพยากรชีวภาพและภูมิปัญญาท้องถิ่นบนพื้นที่สูง สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง: [เข้าถึงเมื่อ 5 ม.ค. 2560] เข้าถึงได้จาก: http://eherb.hrdi.or.th/search_result_details.php?herbariumID=35&name=-%20Betel%20pepper%20%20Betel%20leaf,%20Betel%20vine,%20Betel%20pepper%20[3]&txtSearch=&sltSearch= อ.โชติอนันต์ และคณะ. (2551). สมุนไพรไทย สำหรับงานสาธารณสุขมูลฐาน. หน้า 236, 289.